NERVUS VAGUS WAKKER MAKEN

De nervus vagus of ‘de zwervende hersenzenuw’

De nervus vagus is een belangrijke zenuw die hersens en organen met elkaar verbindt. De toestand van deze zenuw hangt samen met je gezondheid, vooral met de gezondheid van je autonome zenuwstelsel.

Verloop nervus Vagus

Het is één van de belangrijkste en grootste zenuwen die begint bij de hersenstam en loopt vlak achter de oren langs beide kanten van de nek. Hij vervolgt zijn richting de borst. En gaat van de slokdarm naar het strottenhoofd, de luchtwegen, het hart, de maag, de alvleesklier en de lever.

Deze zenuw verbindt de hersenen dus met de maag, het spijsverteringssysteem, de longen, het hart, de nieren en de lever. Maar hij is zelfs betrokken bij spraak, oogcontact, gezichtsuitdrukkingen, etc.

 En voert nog meer taken uit zoals;

  • Het helpt bij onze communicatie omdat het de spieren in de stemholte stimuleert

  • Het geeft ons gevoeligheid

  • Houdt onze ademhaling onder controle

  • Stimuleert de productie van oxytocine

  • Reguleert de functie van de lever en de alvleesklier

  • Het houdt het hart in het oog dat het niet te opgewonden raakt

  • Het houdt het immuunsysteem en de vernieuwing van cellen onder controle

  • Is dicht verbonden met het verteringssysteem en zegt wanneer je genoeg hebt.

  • En hij stopt de hik.

De nervus vagus is onderdeel van het parasympatische zenuwstelsel, en heeft invloed op je ademhaling, hartslag en spijsvertering.

De nervus vagus bevat veel sensoren die de hersenen informatie geven over wat er zich in de organen afspeelt. Geen wonder dat deze zenuw een belangrijke rol speelt in onze gezondheid. Dat merken we bijvoorbeeld wanneer we een grote maaltijd naar binnen werken. Daar wordt je moe en slaperig van waardoor je wilt ‘uitbuiken’ op de bank. Dit gevoel wordt gecontroleerd door de nervus vagus.

Spanning van de nervus vagus

Net als spieren, heeft ook de nervus vagus een bepaalde spanning.

De tonus (sterkte van de nervus vagus) wordt gekoppeld aan ontstekingen, spijsvertering, regulering van emoties en regulering van het immuunsysteem.

Een hogere tonus is gekoppeld aan een fysieke en psychische toestand van welbevinden. Een lagere tonus wordt geassocieerd met ontstekingen, depressie, negatieve stemmingen, eenzaamheid, hartaanvallen en beroertes.

Door het verhogen van de tonus activeer je het parasympatische zenuwstelsel. Het betekent dat je lichaam sneller kan ontspannen na stress.

Meten  en beïnvloeden van de nervus vagus

Een gezonde tonus van de nervus vagus wordt gekenmerkt door een iets snellere hartslag als je inademt en een iets langzamere als je uitademt.

Om de tonus te verbeteren kun je diep inademen met gebruik van het middenrif, en langzaam en lange uitademen. Daarmee beïnvloedt je hartslag, bloeddruk en nervus vagus.

*Het verschil tussen hartslag bij in- en uitademing noem je  Heart rate Variability. Die kan je meten met een app en een hartslagmeter met bluetooth.

Maar ook koud douchen beïnvloedt de nervus vagus. Als bij komend voordeel activeert koud douchen het parasympathische zenuwstelsel, waardoor je "vecht of vlucht"-reactie verzwakt wordt.

Yoga en Tai chi kunnen een positief effect hebben op de Heart Rate Variability, en daarmee waarschijnlijk ook op de nervus vagus.

De nervus vagus bestuurd ook de stembanden en een deel van de keelspieren. Dus ook alle activiteiten waarbij je je stembanden gebruikt activeren de nervus vagus. Zingen en lachen horen daar zeker ook bij.

Door het stimuleren van de nervus vagus kan je de hartslag verlagen. De stof die daarvoor verantwoordelijk is, is de neurotransmitter acetylcholine.

In wezen is deze stof dus een kalmeringsmiddel dat je zelf kan aanmaken, door een aantal keren diep adem te halen, met een lange uitademing. Niet alleen kalmeert dat, ook je ontstekingsreflex wordt erdoor verminderd.

Yoga en nervus vagus

In bepaalde yogahoudingen kan er een enorme rek komen op de nervus vagus. Denk maar aan achteroverbuigingen zoals de cobra of kameel.

Als die rek te intens is kunnen mensen gaat transpireren of misselijk worden. Vooral wanneer er rek wordt gezet op de nervus vaguszenuw die naar de maag loop.

Hartkloppingen kunnen ook optreden wanneer de rek op de nervus vaguszenuw die naar het hart gaat teveel op rek wordt gezet. Er kan ook een versnelde ademhaling optreden of er kan zelf kippenvel ontstaan. Dat zijn tekenen dat de rek mag worden verminderd. De intensiteit mag dan worden aangepast.

Ademhalingsoefening om de nervus vagus ‘wakker te maken’:Onderkant formulier

Kom lekker liggen met een koele vochtige doek op je voorhoofd. Boeddhisten nemen vaak een ijsbad voor het hoofd om de nervus vagus en diepe ontspanning te stimuleren.

 

Als het lukt mak je je hoofd iets lager leggen dan je voeten door bijvoorbeeld dekens onder het lichaam te leggen, behalve onder je hoofd.

Adem 5-6 seconden in door je neus en voel je onderbuik stijgen.

Houdt de lucht 5-6 seconden vast terwijl je je buik samentrekt, alsof iemand je elk moment op de buik kan slaan.

Adem 6-7 seconden uit met getuite lippen, alsof je een kaars uitblaast.  Voel je buik uitzetten. Dit is een goede manier om de nervus vagus te activeren en te verbinden met zuurstof.

Herhaal de oefening 7 keer.